قرآن

پيامبر خدا(ص ): قرآن , بر پنج وجه نازل شده است : حلال و حرام و محكم و متشابه و مثلها پس به حـلال عمل كنيد و از حرام بازايستيد و محكم را به كار بنديد و با متشابه كارى نداشته باشيد و از مثلها عبرت گيريد. (1)

عهدنامه الهى

قرآن، عهدى استوار ميان خدا و مردم است و آيات اين كتاب، متن‏اين عهدنامه را بيان مى‏كند. در عهد نامه بايد نگريست، به آن‏ بايد پاى‏بند بود، مفاد آن را نبايد زير پاگذاشت.

امام صادق علیه السلام درباره اين عهدنامه و لزوم تلاوت بخشى از آن در هرروز، چنين‏مى‏فرمايد:

«القرآن عهدالله الى خلقه، فقد ينبغى للمرء المسلم ان ينظرفى‏عهده و ان يقراء منه فى‏كل يوم خمسين آيه‏» (2)
قرآن عهد خداوند نسبت‏ به بندگان اوست. سزاوار است كه يك انسان ‏مسلمان در اين عهدنامه الهى بنگرد و هر روز پنجاه آيه از آن رابخواند.

روشن است كه مرور بر مفاد يك عهدنامه، براى يادآورى از آن قرارداد و رعايت آن در عمل است. ميثاق خدا با بندگان برشناختن‏احكام الهى و عبرت گرفتن از حكايات قرآن و عمل به اوامر او و تدبر در آيات است.

امام صادق علیه السلام وقتى مى‏خواست قرآن‏تلاوت كند، قرآن را كه به دست راست‏خويش مى‏گرفت، دعايى مى‏خواندكه به عهد بودن قرآن و تعهدات انسان در قبال اين قرار داد،اشاره دارد. مضمون آن دعا چنين است:

«خداوندا! من عهد و كتاب تو را گشودم. خدايا! نگاهم را در اين‏كتاب، عبادت قرار بده و قرائتم را تفكر، و تفكرم را عبرت‏ آموزى.
خدايا! مرا از آنان قرار بده كه از مواعظ تو در اين‏كتاب، پند مى‏گيرند و از نافرمانى‏ات پرهيز مى‏كنند. وقتى كتاب تورا مى‏خوانم، بر دل و گوشم مهر مزن و بر ديدگانم پرده ميفكن وقرائت مرا خالى از تدبر مگردان، بلكه مرا چنان قرار بده كه درآيات و احكامش ژرف بنگرم، دستورهاى دين تو را بگيرم و عمل كنم‏ و نگاه مرا در اين كتاب، غافلانه و قرائتم را بيهوده و بى‏ثمر مساز.» (3)

پی نوشت

1- میزان الحکمه ج 10
2- وسايل الشيعه، ج 4، ص‏849.
3- بحارالانوار، ج 95، ص 5.