بداخلاقى

ياعَلىّ لِكُلِّ ذَنْب تَوْبَةٌ اِلاّ سُوءُ الْخُلْقِ فَانَّ صاحِبَهُ كُلَّما خَرَجَ مِنْ ذَنْب دَخَلَ فى ذَنْب.

اى على، هر گناهى توبه اى دارد جز بد اخلاقى، زيرا هر زمان كه انسان بداخلاق از گناهى خارج مى شود (توبه مى كند) به گناه ديگرى دچار مى شود.

در اين جا حضرت (صلى الله عليه وآله) اشاره به خطر سوء خُلق نموده و مى فرمايد: از گناهان ديگر مى توان توبه كرد، امّا از بدى اخلاق نمى توان توبه كرد، زيرا اين صفت دست از انسان بر نمى دارد، و مهم اين است بدانيم انسان از عمل توبه مى كند، در حالى كه سوء خُلق عمل نيست.

آثار سوء خُلق:

1) سوء خُلق خودش سر چشمه گناهان زيادى است، انسان مى خواهد از گناهى توبه كند، به گناه ديگر مى افتد. لذا حضرت(صلى الله عليه وآله)مى فرمايد: توبه ندارد. از اين رو، از جمله آثار سوء خُلق، كثرت گناهان ناشى از آن است; مانند: اذيت و آزار مردم، دروغ، غيبت، ظلم و ...
2) از جمله آثار آن، آثار اجتماعى است يعنى، نفرت عمومى مردم را به همراه مى آورد، به عبارت ديگر، انسان با كج خُلقى، دوستان، جامعه و نفوذش را از دست مى دهد; مثلا، كاسب است، مشتريهايش را از دست مى دهد; آقاست، مريدها را از دست مى دهد. خلاصه سوء خلق باعث مى شود كه ياران و معاشران از دست بروند، حتى گاهى زن و بچه اش را از دست مى دهد. منظور «از دست دادن» اين است كه آنان از او بيگانه مى شوند به جايى مى رسد كه بچه دوست ندارد پدر را ببيند، چون پدر بداخلاق است، ميان او و فرزندان فاصله مى افتد. پس نفرت عمومى و جدا شدن مردم يكى ديگر از آثار سوء خلق است.
3) اثر سوم آن، شكنجه و عذاب روحى است كه بر خود انسان تأثير مى گذارد; يعنى، آدم بداخلاق، قبل از هر كس خودش اذيت مى شود و بعد مردم را اذيت مى كند وى با آتش بداخلاقى اول درون خود را مى سوزاند آن گاه برون ديگران را. كه طبعاً چنين عللى باعث بيمارى انسان مى شود و در كوتاهى عمر او بسيار مؤثر است.