ديابت يا بيماري قند نوعي اختلال در سوخت و ساز (متابوليسم) بدن است.
در حقيقت در اين بيماري، بدن بيمار انسولين توليد نمي‌كند (ديابت نوع
يك) يا اين‌كه انسولين موجود در بدن قادر نيست وظيفه خود را به درستي
انجام دهد(ديابت نوع دو).
انسولين هورموني است كه توسط سلول‌هاي بتا در پانكراس ترشح مي‌شود و
قادر است كه گلوكز را از خون گرفته و قند لازم براي سوخت و ساز بدن را
به سلول‌ها برساند و در نتيجه انرژي لازم سلول‌ها را فراهم كند.
چنانچه قند موجود در خون نتواند وارد سلول‌ها شود، قند خون افزايش
مي‌يابد. در نتيجه وظيفه اصلي انسولين كاهش قند خون است. ديابت نيز
داراي انواع مختلفي است. ديابت نوع يك، ديابت نوع دو، ديابت بارداري و
ديابت به علل متفرقه.
ديابت نوع يك يا ديابت وابسته به انسولين
به رغم اين‌كه ديابت نوع يك ممكن است براي تمام سنين پيش آيد، اما
معمولاً در ميان كودكان و نوجوانان بيشتر شايع است. براي همين در گذشته
به آن ديابت دوره نوجواني يا ديابت دوره كودكي نيز گفته مي‌شد. 10 تا
15 درصد كل موارد ديابت، ديابت نوع يك مي‌باشد. در اين بيماري بدن
توانايي توليد انسولين كافي را از دست مي‌دهد. روش درماني آن نيز تزريق
انسولين يا استفاده از پمپ انسولين و كنترل دائمي قند خون است.
با بروز ديابت نوع يك در ميان كودكان، بدن كودك ديگر انسولين توليد
نكرده و شما بايد اين انسولين را توسط تزريق جايگزين كنيد. تشخيص اين
نوع ديابت در ابتدا ناخوشايند و تلخ خواهد بود. ولي بالاخره شما و
كودكتان ـ بسته به سن وسالش ـ بايد تزريق انسولين، شمارش واحد
كربوهيدرات و روش كنترل قند خون را بياموزيد.
دانستن اين نكته مهم است كه با درمان و پيگيري مناسب، كودك مبتلا به
ديابت نوع يك مي‌تواند زندگي طولاني و سالمي داشته باشد.
علائم بيماريشروع ديابت نوع يك بسيار ناگهاني و ناراحت‌كننده است، و
علائم آن در كودكان معمولاً سريع و طي چند هفته بروز مي‌كند. اين علائم
شامل موارد زير است:
افزايش عطش و تكرر ادرار، گرسنگي شديد و دائم ، كاهش وزن ناگهاني،
خستگي مفرط و تاري ديد
اگر هر كدام از اين علائم را در كودكتان مشاهده كرديد، حتماً و بدون
فوت وقت به پزشك مراجعه كنيد.
عوامل بروز بيماري
تاكنون علت دقيقي براي ابتلا به اين بيماري مشخص نشده است، اما مواردي
مانند عوامل وراثتي و ژنتيكي مي‌توانند در بروز بيماري مؤثر باشند.
سابقه خانوادگي به اين معناست؛ هر فردي كه والدين يا خواهر و برادرش
ديابت نوع يك داشته است، امكان مبتلا شدنش به اين بيماري نسبتاً بيشتر
است.همچنين بايد بدانيم حضور برخي از انواع ژن‌ها (عامل ژنتيك) در
ابتلا به ديابت نوع يك موثر خواهند بود.
با وجود تحقيقات گسترده در مورد ديابت نوع يك، متاسفانه هنوز راه‌حلي
قطعي براي پيشگيري از آن ارائه نشده است.
رژيم غذايي
توجه به مقدار كربوهيدراتي كه يك فرد مبتلا به ديابت در هر وعده غذايي
مصرف مي‌كند اهميت دارد. پس با آموزش در مورد شمارش كربوهيدرات‌ها،
بايد مصرف آنها را به طور دقيق انجام دهند. همچنين افراد مبتلا به
ديابت نوع يك بايد در زمان معين و با توجه به انسولين تزريقي غذاي خود
را مصرف كنند.
|
